Na terenie gminy Oświęcim przeprowadzane są kontrole dotyczące przestrzegania zakazu spalania odpadów oraz zapisów uchwały antysmogowej, na podstawie przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska o odpadach, utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz tzw. „uchwały antysmogowej"
Kontrole mogą być przeprowadzane na zgłoszenie (również anonimowe), z uwagi na brak lub niższe od przeciętnych ilości odpadów przekazywanych do odbioru, a także inne zdarzenia. Przeprowadzane mogą być również rutynowo, na podstawie analiz i obserwacji pracowników Urzędu Gminy. Oznacza to, że niezależnie od podejrzeń, kontroli może zostać poddany każdy budynek w gminie Oświęcim.
Tryb przeprowadzenia kontroli szczegółowo opisuje procedura, przyjęta Zarządzeniem Wójta Gminy Oświęcim Nr 171/2018 z dnia 20 grudnia 2018 r.
Kontrola przeprowadzana jest przez minimum dwóch pracowników Urzędu Gminy Oświęcim, posiadających legitymacje służbowe podpisane przez Wójta Gminy Oświęcim. Kontrole mogą być przeprowadzane w godzinach 6-22, bez wcześniejszego powiadomienia. Czynności kontrolne wykonywane są w obecności właściciela nieruchomości lub dorosłego domownika.
W ramach kontroli sprawdzeniu podlegają: barwa dymu, rodzaj stosowanego urządzenia grzewczego, zawartość urządzenia, materiały przygotowane do spalenia oraz, w przypadku podejrzenia spalania odpadów, popiół. Kontrolujący mogą wykonać zdjęcia oraz poprosić o przedstawienie dokumentów dotyczących posiadanego kotła oraz zakupionego opału. Stosowane do ogrzewania drewno może zostać zbadane pod kątem zawartości wilgoci.
Podczas kontroli sporządzony zostaje protokół, którego kopia zostaje przekazana kontrolowanemu – bezpośrednio podczas kontroli lub listownie po jej zakończeniu.
W przypadku wykrycia nieprawidłowości, właściciel budynku może spodziewać się ponownej kontroli, dotyczącej sposobu usunięcia nieprawidłowości.
Zgodnie z przepisami (art. 379 ustawy Prawo ochrony środowiska) kierownik kontrolowanego podmiotu oraz kontrolowana osoba fizyczna obowiązani są umożliwić przeprowadzanie kontroli. W szczególności dotyczy to umożliwienia kontrolującemu dokonania czynności, do których jest uprawniony, tzn.:
1) wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 - na pozostały teren;
2) przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych;
3) żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego;
4) żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli.
Natomiast zgodnie z art. 225 Kodeksu karnego Kto osobie uprawnionej do przeprowadzania kontroli w zakresie ochrony środowiska lub osobie przybranej jej do pomocy udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Zgłaszanie nieprawidłowości
Jeżeli zachodzi podejrzenie, że na terenie danej nieruchomości są spalane odpady, można zgłosić to w Urzędzie Gminy Oświęcim – osobiście, listownie, telefonicznie pod numerem 33/844-95-66 oraz mailowo na adres powietrze@gminaoswiecim.pl. W najbliższym czasie planowane jest również uruchomienie formularza internetowego do zgłoszeń. Nie jest wymagane podanie danych osobowych przy zgłoszeniu.
Czego nie wolno palić
Z zakazu spalania śmieci zdajemy sobie sprawę chyba wszyscy. Ale co można rozumieć jako śmieci? Oczywiście wszelakie odpady powstające w gospodarstwie domowym, np. pampersy, butelki, folie, reklamówki, opakowania po jogurtach, puszki, stare ubrania, buty, obierki, opakowania po farbach/lakierach, opony. Nie każdy ma świadomość, że nie wolno też spalać zabrudzonych, pomalowanych, impregnowanych desek – nie ma znaczenia czy były pomalowane wczoraj czy dziesięć lat temu. Meble i ich fragmenty to też odpady – nie wolno wrzucać ich do pieca! Spalać nie wolno też gazet, kolorowych tekturowych opakowań (np. herbacie czy ciasteczkach), opakowań wielomateriałowych oraz bielonego papieru.
Co ważne, należy też zwrócić uwagę na jakość spalanego węgla i drewna. Drewno nie może mieć wilgotności większej niż 20% (powinno być sezonowane min. 2 lata), natomiast w węglu frakcja o uziarnieniu 0-3 mm nie może przekroczyć 15% - wyklucza to możliwość spalania mułów, flotów i drobnego miału.